Zamek Tenczyn

 Zamek został zbudowany na surowym korzeniu w pobliżu najwyższego wzniesienia Garbu Tenczyńskiego (411 m n.p.m.) na spłaszczonym wierzchołku krateru wulkanicznego [403 m n.p.m.] (wynik działań wulkanicznych sprzed 250 mln lat) w połowie XIV w. (około 1319 r.) przypuszczalnie przez kasztelana krakowskiego Jędrzeja Nawoja z Morawicy, z rodu Toporczyków, syna Sułka z Morawicy. Nawoj był protoplastą znanego w Polsce rodu Tęczyńskich. 

Niektórzy nazwę Tęczyn wywodzą od imienia córki możnowładcy Tynka Starży. Wedle legendy przybył on na ten teren w IX w., założył Tyniec, zaś jednej córce Tęczy zbudował obronną siedzibę, zwaną od jej imienia Tęczynem a drugiej córce warownię Przeginię.

 

Do ok. 2004 r. ruinami opiekowało się Bractwo Orlich Gniazd, które m.in. od 1999 organizowało tu turnieje, pokazy walk i tańców średniowiecznych. Można było wynająć przewodnika, a firmy mogły zamawiać pokazy rycerskie, gry terenowe, piknik czy widowisko średniowieczne.

 Obecnie pod opieką Gminy Krzeszowice zamek jest zamknięty jak zresztą głosi tablica na bramie wejściowej "z powodu zagrożenia katastrofą budowlana" 

Nazwa zamku pochodzi od rodu Tęczyńskich. Często jednak można spotkać się z nazwą Zamek Tenczyn – nazwa ta wywodzi się od położonej niedaleko wsi Tenczynek, która w dawnych czasach nosiła nazwę Tęczyn Mały.

 Ludowe opowieści głoszą również, że w najgłębszej kondygnacji zamkowych lochów znajdującej się pod kaplicą ukryte są beczki pełne złotych dukatów i stosy drogocennych kamieni. Bogactw tych strzegą diabły w postaci wielkich psów. Jednak są dwie noce w roku, Boże Narodzenie i Wielkanoc, gdy czujność czartów osłabia. Wtedy to można zejść do podziemi i skarby wynieść. Niestety na śmiałków czeka jeszcze jedno niebezpieczeństwo. Na zamkowym dziedzińcu można spotkać cień tajemniczego rycerza. A kto go zobaczy już nie wraca z warowni.

Plenery zamku zostały wykorzystane w serialu "Czarne chmury"  w odcinku pt. "Wilcze Doły".

Na murach można znaleźć skamieniałe muszle